Czy fundusze UE będą poza monitoringiem obywatelskim?
Czy fundusze UE będą poza monitoringiem obywatelskim?
Iwona Janicka
Naruszanie zasad państwa prawa i praw podstawowych, czy fundusze unijne będą poza monitoringiem obywatelskim? Ustawa “wdrożeniowa” w Senacie.
Ustawa o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027 weszła w kolejny etap prac - ustawa właśnie jest przedmiotem obrad w Senacie RP.
Organizacje pozarządowe sygnalizują od wielu tygodni niezbędne poprawki. Zwracają na spójność z rozporządzeniami unijnymi oraz Umową Partnerstwa, a także z Krajowym Planem Odbudowy. Obydwa dokumenty wg informacji od Minister Małgorzaty Jarosińskiej-Jedynak zostały już uzgodnione z Komisją Europejską (z nieznanych nam powodów rząd ich jeszcze nie publikuje).
Wskazujemy, żeby rzecznik funduszy europejskich nie był osobą zależną od ministra (marszałka na szczeblu regionalnym) rekomendujemy powoływanie rzeczników w drodze konkursu na 3-letnią kadencję i podleganie zaopiniowaniu przez komitet monitorujący (art. 14).Skład komitetów monitorujących powinien być bardziej zrównoważony (rozdział V, art. 108 dot. KPO w zakresie art. 14lk), większości nie mogą stanowić przedstawiciele administracji publicznej. Muszą się w nim znaleźć się w większym stopniu aniżeli do tej pory przedstawiciele niezależnych od władz (i ich organów) organizacji POZArządowych, którzy będą patrzeć na ręce, co wynika wprost z zadań tych komitetów, w tym monitoring programów pod kątem realizacji zasad horyzontalnych - Karty Praw Podstawowych UE, niedyskryminacji, gender mainstreaming, dostępności, zrównoważonego rozwoju (ochrona środowiska, w tym DNSH). W przeciwnym razie komitety monitorujące będą fasadowe. Zwracamy uwagę na art. 5, czyli konieczność wprowadzenia konsultacji wytycznych - obecnie wg zapisów minister tylko zasięga opinii kilku gremiów, wśród nich brakuje wprost organizacji pozarządowych, a także Komitetu Umowy Partnerstwa, komitetów monitorujących czy rzeczników funduszy europejskich.
11 kwietnia 2022 na posiedzeniu połączonych komisji senackich Iwona Janicka z OFOP oraz Krzysztof Mrozek z Związku Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć przedstawili uwagi i niezbędne rekomendacje zmian w ustawie.
Link: https://av8.senat.pl/10KBFP124KSTAP154KSZUE1041
Oprac. Iwona Janicka, kwiecień 2022
Partnerstwo dla lepszej perspektywy!